Istnieją rozwiązania, które istotnie podnoszą poziom bezpieczeństwa użytkowników, a jednym z nich jest zawór antyskażeniowy. Warto zgłębić tę tematykę, aby lepiej zrozumieć zasady zabezpieczania sieci wodociągowej w budynku.
Zawór antyskażeniowy to niewielkie urządzenie mechaniczne, mające na celu zabezpieczanie sieci wodociągowej w budynku. Ważne jest zrozumienie, że różnorodne zanieczyszczenia mogą pojawić się w wyniku przepływu zwrotnego, stanowiąc potencjalne zagrożenie dla zdrowia. Istnieje kilka typów zaworów antyskażeniowych, które dobiera się z uwzględnieniem specyfiki budynku czy instalacji. Przykładowo, zawory BA pełnią rolę izolatorów przepływów zwrotnych i są stosowane w miejscach użyteczności publicznej oraz budynkach wielorodzinnych. W przypadku instalacji grzewczych bez inhibitorów stosuje się zawory antyskażeniowe CA. Dodatkowo, zawory EA są bardzo wrażliwe na zmiany ciśnienia.
Obecne przepisy prawa budowlanego wymagają, aby każdy nowo powstający budynek był wyposażony w instalację wodociągową, która ma zawory antyskażeniowe zgodne z normami PN-EN 1712. W Polsce od 1992 roku obowiązuje norma PN-92/B-01706, która reguluje projektowanie instalacji wodociągowych. Warto zauważyć, że w tamtym okresie nie istniało jednak zobowiązanie do stosowania zaworów antyskażeniowych.
W 1999 roku przepisy uległy zmianie po wprowadzeniu załącznika Az1, wraz z obowiązywaniem zaleceń norm ogólnoeuropejskich. W 2003 roku pojawiła się norma PN-EN 1717:2003, która podkreśla istotę wprowadzenia rozwiązań mających na celu eliminację wtórnych zanieczyszczeń wody w instalacjach wodociągowych.
Obecnie stosowanie zaworów antyskażeniowych jest niezbędne, gdyż skutecznie zapobiegają one skażeniu wody pitnej. Warto zrozumieć, że zwrotny przepływ może wystąpić w sytuacjach, takich jak spadek ciśnienia w sieci wodociągowej, np. w przypadku pęknięcia rury lub poważnej awarii pompy. Zwrotny przepływ może też nastąpić, gdy dojdzie do przeciwciśnienia zwrotnego mającego źródło poza instalacją wodociągową. Skażenie wody stanowiłoby poważne zagrożenie dla zdrowia, dlatego zastosowanie zaworów antyskażeniowych jest kluczowe w zapewnianiu bezpieczeństwa w tych sytuacjach.
Zawór antyskażeniowy działa bardzo prosto poprzez otwieranie dostępu do powietrza atmosferycznego wewnątrz instalacji w przypadku wystąpienia podciśnienia. Zawór uniemożliwia wessanie zanieczyszczonej wody do instalacji. Ważne jest regularne sprawdzanie szczelności zaworu zwrotnego. Ponadto, gdy zawór odcinający jest zamknięty przed zaworem antyskażeniowym, nie powinno dochodzić do żadnych dalszych wycieków.
Mechanizm działania zaworu antyskażeniowego opiera się na określonych zjawiskach. W tym przypadku przerywacz próżni otwiera się automatycznie wraz ze spadkiem ciśnienia. Dzięki temu zapobiega się różnicy ciśnień w kierunku dopływu. Zamykanie zaworu zwrotnego następuje natomiast w momencie przepływu wody w kierunku odwrotnym. Warto również zauważyć, że napowietrzanie może zachodzić naturalnie poprzez ciśnienie atmosferyczne.
Zgodnie z przepisami prawa, obowiązuje wymóg instalacji zaworów antyskażeniowych. Te urządzenia powinny być umieszczone przy każdym połączeniu wewnętrznej instalacji zimnej wody oraz przy zewnętrznych instalacjach na terenie działki budowlanej z siecią wodociągową. W takim przypadku zalecane jest zastosowanie zestawu wodomierza głównego. Zawór antyskażeniowy najlepiej umieścić w punkcie początkowym sieci wodociągowej.
Odpowiednim miejscem dla montażu zaworu antyskażeniowego jest odcinek znajdujący się za wodomierzem, po stronie instalacji. Często pojawia się pytanie, czy można zamontować ten zawór w pionie. Odpowiedź brzmi twierdząco. Zawór antyskażeniowy może być instalowany zarówno w instalacjach pionowych, jak i poziomych, o ile przepływ medium będzie kierowany z dołu do góry. Ważne jest również zapewnienie możliwości pobierania próbek wody. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r., obowiązkowy jest montaż zaworu antyskażeniowego za każdym zestawem wodomierza głównego od strony instalacji.
